Sinds 2019 is er sprake van een landelijke daling in het volume van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclasseringstrajecten. Dit onderzoek heeft tot doel om zowel een landelijk als regionaal beeld te schetsen van deze volumedalingen en om te identificeren welke factoren de daling mogelijk kunnen verklaren. Daarbij staat de volgende onderzoeksvraag centraal: welke factoren verklaren de volumeontwikkeling van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclasseringstrajecten en zijn bruikbaar voor verdere beleidsvorming en het mogelijk kunnen anticiperen op toekomstige volumeontwikkelingen? Het onderzoek bestaat uit vier delen: een eerste verkenning van de verklarende factoren van de volumedalingen (deel A), een kwantitatieve (deel B) en kwalitatieve (deel C) verdieping in de omvang en ontwikkeling van het volume van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclasseringstrajecten in de afgelopen drie jaar op landelijk en regionaal niveau en een overkoepelende, verklarende analyse van de gevonden verklarende factoren en ontwikkelingen, gevolgd door een of meerdere scenario’s voor de ontwikkelingen in de komende drie jaar (deel D). In deze tussenrapportage worden de bevindingen van deelonderzoek A weergegeven. In dit deelonderzoek is verkennend en in de breedte onderzocht welke bevorderende en beperkende factoren volgens professionals werkzaam in de jeugdbeschermings- en jeugdreclasseringsketen mogelijk van invloed zijn op de volumedalingen in die ketens. INHOUD Inleiding en onderzoeksopzet Cijfermatige analyse Bevindingen vragenlijsten en focusgroep Tussenconclusie

De Wet handhaving kraakverbod is op 1 juli 2022 in werking getreden. Belangrijkste doel van de nieuwe wet is om de doorlooptijd bij een strafrechtelijke ontruiming van een kraakpand te verkorten. Waar de krakers voorheen de mogelijkheid hadden een kort geding aan te spannen tegen de voorgenomen ontruiming bij de voorzieningenrechter, is het nu de rechter-commissaris die binnen drie dagen beslist over de eis tot ontruiming. Op deze wijze wil de wetgever het ‘woonmodel’-gedrag bij het kraken voorkomen. De evaluatie bestaat uit drie deelonderzoeken: de nul-meting, de één-meting en de eindevaluatie. Het hier voorliggende onderzoeksverslag beschrijft de uitkomsten van de één-meting waarmee de situatie anno 2023 – dus na het inwerkingtreden van de nieuwe wet – in kaart is gebracht. De tweeledige probleemstelling voor de één-meting luidt als volgt: Wat is de situatie met betrekking tot de aard en omvang van kraken alsmede de handhaving van het kraakverbod in het eerste jaar na de inwerkingtreding van de wet? En welke veranderingen zijn er opgetreden ten opzichte van de uitgangssituatie in het jaar voorafgaand aan de wetswijziging? Wat zijn de eerste gevolgen van de nieuwe wet voor enerzijds (de werkprocessen van en administratieve last voor) politie, OM en rechterlijke macht en anderzijds de rechtsbescherming van krakers, met name rond de toepassing van de ontruimingsmogelijkheid uit de wet? INHOUD Inleiding Kraakincidenten 2023: aard en omgeving Kraakincidenten 2023: procedures rond ontruimingen Veranderingen voor de nieuwe wet Strafrechtelijke vervolging van krakers Conclusies

Samenvatting Tot een aantal jaar geleden beschouwden veel Nederlanders onze rechtsstaat als redelijk goed functionerend. Met name de toeslagenaffaire en onrust rondom de gaswinning in Groningen hebben daar verandering in gebracht. In het rechtsstaat-rapport van de Staatscommissie van 2024 werd geconcludeerd dat de rechtsstaat is verwaarloosd en nodig gerepareerd moet worden. Ook onderzoekers kunnen hieraan bijdragen. Daarbij gaat het niet alleen om staatsrechtelijk geleerden die kijken naar hoe de rechtstaat is of zou moeten worden ingericht. Er is meer diversiteit nodig in het onderzoek, bijvoorbeeld onderzoek waarin wordt gekeken naar de uitwerking die onderdelen van de rechtsstaat op mensen hebben. Dit themanummer van Justitiële verkenningen geeft een aantal voorbeelden van manieren waarop hier invulling aan kan worden gegeven. INHOUD Inleiding Marc Hertogh - Een empirische benadering van de rechtsstaat. Enkele hoofdlijnen voor een nieuwe onderzoeksagenda Quirine Eijkman en Esther van Eijk - Onderzoek naar toegankelijke (rechts)hulp: een versterkingvan de rechtsstaat? Maarten Stremler - De europeanisering van de Nederlandse rechtsstaat Jelle van Buuren - Wij, de levende vrouwen en mannen van vlees en bloed - Spelen om te leven Summaries

Dit onderzoek gaat over de staat van het notariaat en de toegankelijkheid van de notariële dienstverlening in het bijzonder. Hebben minderdraagkrachtigen voldoende toegang tot het notariaat en zou er een sociaal notariaat moeten komen? Onderzoeksvragen: Hoe toegankelijk is de notariële dienstverlening voor burgers en ondernemers? Hoe ziet het aanbod van de notariële dienstverlening er uit? Hoe kunnen eventuele knelpunten in de toegankelijkheid worden geadresseerd? INHOUD Inleiding Vraag en aanbod van notariële diensten Financiële toegankelijkheid van het notariaat Andere vormen van toegankelijkheid Verkenning van knelpunten en voorgestelde oplossingsrichtingen Conclusie

Het doel van dit onderzoek is om inzicht te geven in een aantal aspecten van de Wet Kansspelen op afstand (Wet Koa). Hierbij gaat het om: De mate en wijze van uitvoering van maatregelen die in de Wet Koa staan. De bedoelde en onbedoelde effecten van de Wet Koa. De attitude van verschillende stakeholdergroepen ten aanzien van de Wet Koa en de uitvoering en effecten daarvan. De mogelijkheden om de huidige wet- en regelgeving en uitvoeringspraktijk te verbeteren. INHOUD Introductie van de evaluatie Beleidsgeschiedenis online kansspelen De beleidslogica van de Wet KOA De Nederlandse online kansspelmarkt De uitvoeringspraktijk van de Wet KOA Toezicht en handhaving De beoogde en neveneffecten van de Wet KOA Conclusies, lessen en aanknopingspunten om te verbeteren

De Kleinschalige Voorziening Middelburg (KVM) is een pilot die in 2020 operationeel geworden is. Het is een detentievoorziening voor mannelijke zelfmelders met een straf(restant) van maximaal één jaar. De detentievoorziening is gericht op zelfmelders die voorafgaand aan de detentie werkten aan een delictvrij en geïntegreerd leven en gemotiveerd zijn dat tijdens detentie te blijven doen. In de KVM wordt het strafdoel vergelding gecombineerd met behoud van positieve leefgebieden. Daartoe krijgen zelfmelders de mogelijkheid om hun werk of andere zinvolle (gestructureerde) dagbesteding tijdens detentie voort te zetten. Het onderzoek heeft als doel om de populatie, de uitvoering en ervaringen en de lessen die hieruit te trekken zijn in kaart te brengen. Daarvoor zijn de werkzame mechanismen van de kleinschalige, regionale en open detentievorm van KVM inzichtelijk gemaakt, de kenmerken en de leefsituatie van de gedetineerden in de KVM onderzocht, de ervaringen van professionals, (ex-)gedetineerden en overige betrokkenen verzameld, ontwikkelingen sinds 2021 verkend en mogelijkheden voor verbetering en continuering van de KVM geïnventariseerd. De evaluatie beantwoordt de volgende onderzoeksvragen: Wat is er in de wetenschappelijke literatuur bekend over de werkzame mechanismen van kleinschalige, regionale en open vormen van detentie? En in hoeverre worden die inzichten toegepast in de pilot KVM? Hoe zien de populatie en het verloop van gedetineerden in de KVM eruit? Wat was de ontwikkeling in de leefsituatie (werk/inkomen/huisvesting/zorg etc.) en de DJI-leefgebieden van de zelfmelders in de KVM, tussen het moment van in- en uitstroom? Wat zijn de ervaringen van professionals met de KVM? Wat zijn de ervaringen van gedetineerden met de KVM? Wat zijn de ervaringen van andere betrokkenen met de KVM? Hoe verhouden de leefsituatie en ervaringen zoals bedoeld in vraag 3, 4, 5 en 6 zich tot de populatie en het verloop van gedetineerden van de KVM uit vraag 2? Welke ontwikkelingen zijn er gelet op de hindernissen, succesvolle onderdelen en leerpunten, zoals genoemd in de plan- en procesevaluatie uit 2021? Welke veranderingen zijn nodig voor het verbeteren of continueren van de werkwijze van de KVM? INHOUD Inleiding Achtergrond en opzet KVM Werkzame mechanismen Kenmerken en ontwikkelingen populatie Uitvoering en ervaringen Samenvatting en conclusie

The Dutch policy for the prevention and combat1 of terrorist financing is based on the recommendations of the Financial Action Task Force (FATF) and regulations of the European Union (EU). As a member of the FATF, the Netherlands is bound by the recommendations of this intergovernmental body aimed at taking preventive and repressive measures against money laundering and terrorist financing, measures with regard to national legal systems and international cooperation. For the EU member states, most of the FATF recommendations have been converted into several successive Anti-Money Laundering Directives. Based on these directives, the EU member states must implement a risk-oriented policy against money laundering and terrorist financing and establish a National Risk Assessment (NRA). For the Netherlands, the implementation of the NRA is laid down in the Money Laundering and Terrorist Financing Prevention Act (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme, Wwft). The risk analysis carried out for the NRA covers the period January 2020 to June 2023.The NRA has a fivefold purpose: identifying the terrorist financing threats with the greatest potential impact (i.e. the greatest terrorist financing threats); determining the level of potential impact of the greatest terrorist financing threats; determining the level of resilience of the policy instruments for the prevention and/or repression of the greatest terrorist financing threats; providing insight into the nature and mechanisms of the greatest terrorist financing threats; and determining the risk level of the greatest terrorist financing threats by comparing the potential impact of the threats and the resilience of the policy instruments. CONTENT Introduction Research methodology What makes the Netherlands vulnerable to terrorist financing? Greatest terrorist financing threats Resilience of the policy instruments Conclusions

Het doel van dit onderzoek is om inzicht te verkrijgen in de prevalentie van draagmoederschap in Nederland in de periode van 2017 tot en met 2022 en de karakteristieken van deze draagmoederschapstrajecten. De centrale vraagstelling van dit onderzoek is tweeledig: Prevalentie van draagmoederschapstrajecten: Wat is de prevalentie van draagmoederschap in Nederland in de periode 2017-2022? Hierbij wordt ook gekeken naar verschillende soorten trajecten en routes om juridisch ouderschap en gezag te regelen. Praktijk van draagmoederschapstrajecten en ervaringen van betrokkenen: Hoe zien draagmoederschapstrajecten eruit in de huidige situatie? Hierbij zal zowel worden gekeken naar de feitelijke vormgeving van trajecten en knelpunten daarbij, als naar de ervaringen van betrokkenen bij het traject. INHOUD Inleiding Methoden Prevalentie van draagmoederschap in Nederland Totstandkoming en verloop trajecten Juridische routes bij draagmoederschap Bescherming van betrokkenen Kinderen geboren via draagmoederschapstrajecten Slotbeschouwing

In de pilot kosteloze rechtsbijstand kinderbescherming kunnen ouders kosteloos worden bijgestaan door een gespecialiseerd advocaat bij procedures rond gezagsbeëindiging en een eerste verzoek tot (spoed)uithuisplaatsing. Zo krijgen zij een meer gelijkwaardige positie ten opzichte van de andere procespartijen (equality of arms), bij procedures die diep ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer. Dit onderzoek gaat over het verloop, de uitvoering en de resultaten van deze pilot. Het brengt in kaart welke gevolgen deze pilot heeft voor de uitvoeringspraktijk en beschrijft in hoeverre kosteloze rechtsbijstand de rechtsbescherming van ouders en kinderen in de jeugdbescherming vergroot. Deze onderzoeksvragen zijn beantwoord: In hoeverre draagt het bieden van kosteloze rechtsbijstand, in het kader van de pilot kosteloze rechtsbijstand kinderbescherming, bij aan de benodigde (juridische) ondersteuning en rechtsbescherming van ouders en kinderen in procedures bij gezagsbeëindiging en uithuisplaatsing? Wat zijn de uitvoeringslasten, kosten en (neven)effecten van de pilot kosteloze rechtsbijstand kinderbescherming? Op welke wijze kan (juridische) ondersteuning van ouders en kinderen in procedures bij gezagsbeëindiging en uithuisplaatsing (en in de jeugdbescherming) structureel het beste worden vormgegeven?INHOUDSOPGAVE Inleiding Juridisch en beleidsmatig kader Cijfers Uitvoering Ondersteuning en rechtsbescherming Structurele regeling voor (kosteloze) rechtsbijstand en alternatieven Conclusie In de loop van dit onderzoek zijn ook twee tussenrapportages verschenen. Zie in linkerkolom onder 'externe link' de documenten.

In 2018 is het ‘Programma stelselvernieuwing rechtsbijstand’ opgezet. Een belangrijk onderdeel van dit programma is een verkennende aanpak in de vorm van pilots. Het idee achter het werken met pilots is dat mogelijke onderdelen van een gewijzigd stelsel eerst op kleine schaal in de praktijk kunnen worden uitgeprobeerd. Deze zogenoemde pilotfase (lopend vanaf eind 2019 tot en met 31 december 2022) is afgesloten met een evaluatie van elke pilot. Met het oog op de verdere uitwerking van de stelselwijziging gesubsidieerde rechtsbijstand bestaat behoefte aan een overzicht van wat de pilotfase heeft opgeleverd in termen van effectieve pilotelementen. Ook is er behoefte aan een overzicht van wat nodig is voor een succesvolle doorwerking in het stelsel van de met de pilots behaalde resultaten. Deze overkoepelende studie beoogt in beide behoeftes te voorzien. Hiervoor is een vierdelige algemene vraagstelling opgesteld: Welke doelstelling ligt ten grondslag aan de stelselwijziging gesubsidieerde rechtsbijstand en in hoeverre sluiten de individuele pilots aan bij die doelstelling? In welke mate bieden de beschikbare empirische bevindingen ondersteuning voor de effectiviteit van de werkwijzen en instrumenten uit de pilots? In hoeverre kunnen de werkwijzen en instrumenten bijdragen aan het realiseren van de doelstelling van de stelselwijziging rechtsbijstand? Wat is nodig voor een succesvolle doorwerking of opschaling van pilotresultaten en uiteindelijk een duurzame wijziging van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand? INHOUD Overkoepelend onderzoek van 34 pilotevaluaties in het kader van de stelselwijziging rechtsbijstand Aansluiting tussen pilots en doelstelling van de stelselwijziging rechtsbijstand Opbrengsten van de pilotfase van de stelselwijziging rechtsbijstand Aandachtspunten voor implementatie Eindconclusie