Modern gezinsleven en het recht

Abstract

Dutch family life has undergone considerable changes in the last decennia. More and more mothers are participating in the labour market, although often parttime. Fathers are more actively involved in the education of and care for their children. Also there are more gay marriages and registered partnerships. At the same time single parenthood is more common than 20 years ago. Also we see a huge rise of unmarried cohabitation. Due to the increase of divorce lots of childeren have more than two parents in daily life because their divorced parents found new partners. This edition of Justitiële verkenningen discusses some of these changes while posing the question how family law should respond to these developments. There is also an article on the upcoming reform of the Dutch marital property regime.

Het Nederlandse gezins- en familieleven heeft in de afgelopen decennia de nodige veranderingen ondergaan. Zo zijn moeders in groten getale – veelal in deeltijd – gaan participeren op de arbeidsmarkt en is de actieve betrokkenheid van vaders bij de opvoeding van kinderen gegroeid. Ook in de keuzes voor relatievormen zijn veranderingen te zien. Het aantal huwelijken en geregistreerd partnerschappen van gelijk geslacht is toegenomen. Tegelijkertijd zijn trouwen en geregistreerd partnerschap steeds minder vanzelfsprekend geworden, terwijl ongehuwd samenwonen in populariteit is toegenomen. Ook komt het fenomeen eenoudergezin veel vaker voor dan vroeger. Soms is dat een gevolg van echtscheiding, soms een bewuste keuze. De toename van het aantal (echt)scheidingen heeft ertoe geleid dat veel kinderen in de praktijk meerdere ouders hebben, doordat hun gescheiden biologische ouders weer nieuwe partners vinden. Een van de taken van de in 2014 ingestelde Staatscommissie Herijking Ouderschap is dan ook om te bezien of het huidige wettelijke uitgangspunt dat een kind niet meer dan twee juridische ouders kan hebben en niet meer dan twee personen het gezag over hem kunnen uitoefenen, aan herziening toe is. Dit themanummer van Justitiële verkenningen worden enkele ontwikkelingen in het moderne gezins- en familieleven besproken en wordt ingegaan op de vraag of en hoe het familierecht met deze maatschappelijke ontwikkelingen zou moeten meegroeien. Tevens is er aandacht voor de recente ingrijpende hervorming van het huwelijksvermogensrecht.