Politie en justitie in België

Abstract

Herhaaldelijk wordt erop gewezen dat de onderlinge tegenwerking van de drie Belgische politiediensten — de rijkswacht, de gerechtelijke politie en de gemeentepolitie - een van de belangrijkste factoren is voor het falende opsporingsbeleid. De rijkswacht die de beschikking heeft over het Centraal Bureau voor Opsporing (CBO) (vergelijkbaar met de Nederlandse CRI) heeft een grote kennisvoorsprong op de andere diensten. Ze bepaalt voor een groot deel zelf de beleidsprioriteiten voor opsporing en niet alle verworven informatie bereikt magistraten of andere opsporingsdiensten. Indien een van de politiediensten een onderzoek krijgt toegewezen, doen de andere diensten vaak een parallelonderzoek, soms om interessante informatie voor eigen gebruik achter te houden maar ook om het onderzoek van de concurrenten 'bij te sturen'. Het informatiemonopolie van de politie is een van de oorzaken voor het gebrekkige functioneren van de Belgische justitie. Verschillende auteurs in dit nummer wijzen erop dat de organisatie van justitie in de 19de eeuw is blijven steken en dat veel magistraten in de beroepscultuur van die tijd zijn vastgeroest. In België, zo gaat een gezegde, is er meer geld voor postbedeling dan voor rechtsbedeling. In de verouderde justitiepaleizen is geen plaats voor goed uitgeruste documentatiecentra. Veel rechters kopen zelf een pc en werken thuis. Een andere moeilijkheid is de verkaveling en versnippering van bevoegdheden, waardoor een coherent beleid wordt bemoeilijkt. Tot op heden voert ieder parket in zijn 'rijk' een eigen strafrechtsbeleid. Om de lezer nader te informeren over de Belgische gerechtelijke en politiële organisatie zijn in dit nummer een drietal supplementen opgenomen.