Evaluatie Wet handhaving kraakverbod

Abstract

De Wet handhaving kraakverbod is op 1 juli 2022 in werking getreden. Belangrijkste doel van de nieuwe wet is om de doorlooptijd bij een strafrechtelijke ontruiming van een kraakpand te verkorten. Waar de krakers voorheen de mogelijkheid hadden een kort geding aan te spannen tegen de voorgenomen ontruiming bij de voorzieningenrechter, is het nu de rechter-commissaris die binnen drie dagen beslist over de eis tot ontruiming. Op deze wijze wil de wetgever het ‘woonmodel’-gedrag bij het kraken voorkomen. De evaluatie bestaat uit drie deelonderzoeken: de nul-meting, de één-meting en de eindevaluatie. Het hier voorliggende onderzoeksverslag beschrijft de uitkomsten van de één-meting waarmee de situatie anno 2023 – dus na het inwerkingtreden van de nieuwe wet – in kaart is gebracht. De tweeledige probleemstelling voor de één-meting luidt als volgt: Wat is de situatie met betrekking tot de aard en omvang van kraken alsmede de handhaving van het kraakverbod in het eerste jaar na de inwerkingtreding van de wet? En welke veranderingen zijn er opgetreden ten opzichte van de uitgangssituatie in het jaar voorafgaand aan de wetswijziging? Wat zijn de eerste gevolgen van de nieuwe wet voor enerzijds (de werkprocessen van en administratieve last voor) politie, OM en rechterlijke macht en anderzijds de rechtsbescherming van krakers, met name rond de toepassing van de ontruimingsmogelijkheid uit de wet? INHOUD Inleiding Kraakincidenten 2023: aard en omgeving Kraakincidenten 2023: procedures rond ontruimingen Veranderingen voor de nieuwe wet Strafrechtelijke vervolging van krakers Conclusies

On 1 July 2022, the Squatting Ban Enforcement Act came into force. The main purpose of the new law is to shorten the turnaround time in the event of a criminal eviction of a squatted prop erty. Whereas the squatters previously had the option of filing summary proceedings against the intended eviction with the preliminary relief judge, it is now the examining magistrate who de cides on the eviction claim within three days. In this way, the legislator wants to prevent the ‘housing model’ for squatters. The evaluation consists of three studies: the situation before the new act came into force, the situation after and the final evaluation. The present research report describes the results of the situation after the new act came into force, which maps the situation in 2023. The central question for this study consists of the parts: What is the situation regarding the nature and extent of squatting as well as the enforce ment of the squatting ban in the first year after the entry into force of the law? And what changes have occurred compared to the baseline situation in the year prior to the amend ment of the law? What are the initial consequences of the new law for (the work processes of and admin istrative burden on) the police, prosecutors and judiciary on the one hand, and the legal protection of squatters on the other hand, in particular around the application of the eviction option under the law?