Rechtsstaat en onderzoek

Abstract

Samenvatting Tot een aantal jaar geleden beschouwden veel Nederlanders onze rechtsstaat als redelijk goed functionerend. Met name de toeslagenaffaire en onrust rondom de gaswinning in Groningen hebben daar verandering in gebracht. In het rechtsstaat-rapport van de Staatscommissie van 2024 werd geconcludeerd dat de rechtsstaat is verwaarloosd en nodig gerepareerd moet worden. Ook onderzoekers kunnen hieraan bijdragen. Daarbij gaat het niet alleen om staatsrechtelijk geleerden die kijken naar hoe de rechtstaat is of zou moeten worden ingericht. Er is meer diversiteit nodig in het onderzoek, bijvoorbeeld onderzoek waarin wordt gekeken naar de uitwerking die onderdelen van de rechtsstaat op mensen hebben. Dit themanummer van Justitiële verkenningen geeft een aantal voorbeelden van manieren waarop hier invulling aan kan worden gegeven. INHOUD Inleiding Marc Hertogh - Een empirische benadering van de rechtsstaat. Enkele hoofdlijnen voor een nieuwe onderzoeksagenda Quirine Eijkman en Esther van Eijk - Onderzoek naar toegankelijke (rechts)hulp: een versterkingvan de rechtsstaat? Maarten Stremler - De europeanisering van de Nederlandse rechtsstaat Jelle van Buuren - Wij, de levende vrouwen en mannen van vlees en bloed - Spelen om te leven Summaries

Until a few years ago, many Dutch people regarded our rule of law as functioning reasonably well. The 'Toeslagenaffaire' and unrest around gas extraction in Groningen, in particular, changed this. The rule of law report of the 'Staatscommissie' of 2024 concluded that the rule of law has been neglected and needs to be repaired. Researchers can also contribute to this. This does not just involve constitutional law scholars looking at how the rule of law is or should be set up. More diversity is needed in research, for instance research that looks at the impact that parts of the rule of law have on people. This theme issue of 'Justitiële Verkenningen' provides some examples of ways in which this can be done.