Beelden van geweld

Abstract

Het onderzoek bestaat uit drie onderzoeksvragen: het in kaart brengen van de aard en omvang van het geweld tegen journalisten (onderzoeksvraag 1), het verschaffen van informatie over de kenmerken van daders en slachtoffers van het geweld (onderzoeksvraag 2) en het inventariseren en voorstellen van beleidsinterventies om geweld tegen te gaan, meer in het bijzonder de vraag of het zinvol is het taakstrafverbod uit te breiden (onderzoeksvraag 3). Elke onderzoeksvraag is vervolgens onderverdeeld in een aantal deelvragen. 1. Wat zijn de aard en omvang van ervaren en waargenomen geweld tegen journalisten in Nederland en in hoeverre is dit in de afgelopen tien jaar veranderd? Welke cijfers zijn bekend over de omvang en ontwikkeling van geweld tegen journalisten en hoe betrouwbaar en valide zijn deze cijfers? Wat zijn overeenkomsten en verschillen met trends in geweld onder andere beroepsgroepen (met name functionarissen met een publieke taak)? Wat zijn de aard en ontwikkeling van (gepercipieerd en geregistreerd) geweld tegen journalisten in de afgelopen tien jaar? Hoe kunnen ontwikkelingen in de aard en omvang van het (gepercipieerde en geregistreerde) geweld tegen journalisten worden verklaard? Welke invloed hebben de verschillende vormen van (gepercipieerd en geregistreerd) geweld op slachtoffers en op het journalistieke werk? In hoeverre is de berichtgeving over geweld tegen journalisten in de media de afgelopen tien jaar veranderd? 2.Welke daders en slachtoffers kunnen er ten aanzien van de verschillende vormen van geweld tegen journalisten worden onderscheiden? Wat zijn, in algemene zin, de achtergrondkenmerken van daders en slachtoffers die betrokken zijn bij de verschillende categorieën geweld tegen journalisten? Welke motieven kunnen aan de verschillende dadertypen worden toegeschreven? 3. Welke beleidsinterventies zouden effectief kunnen zijn in het terugdringen van of het optreden tegen geweld tegen journalisten en in hoeverre kan het zinvol zijn om in dit kader het taakstrafverbod uit te breiden? Welke beleidsinterventies zijn mogelijk effectief voor het terugdringen van geweld tegen journalisten of zijn anderszins gepast? Zijn er in de literatuur voorbeelden bekend van succesvolle interventies uit andere (EU-)landen? Wat kan uit de analyse van geweldsincidenten en daderkenmerken worden geconcludeerd over mogelijk effectieve beleidsinterventies? Welke meerwaarde zouden de beleidsinterventies, in het bijzonder verdere uitbreiding van het taakstrafverbod, in dit opzicht kunnen hebben? Op welke manier kunnen de begrippen ‘journalist’ en ‘journalistiek’ worden gedefinieerd en afgebakend ten behoeve van wet- en regelgeving? De toegenomen zorgen over geweld en agressie tegen journalisten kunnen niet los worden gezien van bredere maatschappelijke ontwikkelingen die de aard van de journalistiek en de positie van de journalistiek binnen de maatschappij hebben veranderd. Twee belangrijke ontwikkelingen, die op verschillende punten terugkomen, zijn: 1. Opkomst van online journalistiek en sociale media, 2. Tanend vertrouwen in gezagsdragers en de overheid. INHOUD Inleiding Beelden uit bestaand nationaal en internationaal onderzoek Het geregistreerde beeld van geweld tegen journalisten Online geweld in beeld - het diffuse karakter van online haat in de Twittertijdlijnen van journalisten Een beeld van het gepercipieerde en ervaren geweld tegen journalisten Geweld binnen vier contexten Beleid en maatregelen tegen geweld Conclusies

Over the past few years, a large number of journalists have been treated violently or aggressively in different ways. This problem is not just a recent occurrence. In a democratic state under the rule of law, free news gathering is of crucial importance and journalists should be able to do their work in freedom and safety. However, this is called into question when journalists experience an increased threat of violence against their profession. It is for this reason that violence against journalists has been a focus of the United Nations (UN) and the European Union (EU) for some time. In the Netherlands, violence and aggression against journalists has also recently become an area of concern. The study consists of three research questions. What are the nature and extent of perceived and experienced violence against journalists in the Netherlands and to what extent has this changed over the past ten years? Which offenders and victims can be differentiated with regard to the various types of violence against journalists? Which policy interventions could be effective in reducing or combatting violence against journalists and to what extent could it be useful to extend the community service ban in this context?