Terugkeer en re-integratie van ex-Syriëgangers

Abstract

ARIKELEN: Inleiding Ruth Kats, Beatrice de Graaf en Pauline Jacobs - Terroristen in detentie. Een overzicht van de ontwikkeling en discussie over de terroristenafdelingen in Nederland, 2004-2022 Ruth Kats, Beatrice de Graaf en Pauline Jacobs - Terroristen voor de rechter. Hoe strafrechters een verblijf op de terroristenafdeling meenemen in hun beslissingen (of niet) Hanne Cuyckens - De repatriëring van Nederlandse Syriëgangers. Een verplichting voor de staat van oorsprong? Tamara Buruma en Frederieke Dölle - Vrouwelijke terugkeerders uit Syrië. Het perspectief van de verdediging Elanie Rodermond - Het leven na een terroristisch misdrijf. Recidive en re-integratie van extremistische ex-gedetineerden Chrisje Sandelowsky-Bosman en Ton Liefaard - Waarom Nederland zijn uitreizigers en hun kinderen in Noord-Syrië moet ophalen SAMENVATTING: Twintig jaar nadat het debat over terrorisme in Nederland juridische gevolgen kreeg in wet- en regelgeving, is het tijd om de balans op te maken. Hoe hebben het recht, de rechtspraak en de omgang met terrorismeverdachten in Nederland zich ontwikkeld? Waar staan we als het gaat om de berechting en detentie van terrorismeverdachten en geradicaliseerden? In dit themanummer van Justitiële verkenningen worden diverse aspecten van dit juridische complex aangesneden. De vraag van dit themanummer is inventariserend (waar staan we?), beschrijvend (hoe zijn de ontwikkelingen verlopen?), analyserend (wat is het effect van detentie?) en gedeeltelijk ook wel normatief/proscriptief (wat zou de wenselijke richting zijn van de ontwikkelingen?). De artikelen behandelen het vraagstuk van detentie, strafmaat, recidive, repatriëring, resocialisatie en rehabilitatie van terrorismeverdachten en -veroordeelden en denken kritisch mee met de doorontwikkeling van deze praktijken. Een rode draad in dit themanummer is, dat er wordt gepleit voor meer maatvoering, minder boude, politiek gekleurde en algemene maatregelen (‘het is nu eenmaal terrorisme’), en voor een perspectief op terrorisme dat boven het strikt strafrechtelijke uitstijgt. Terrorisme is – omdat het vaak over nog niet begane strafdaden, over preventie en risico gaat – een categorie dreiging die soms moeilijk in het binaire koppel van schuldig-onschuldig te vangen is. Terrorisme – en zeker radicalisering – is ook een psychologisch, pedagogisch, en soms sociaaleconomisch fenomeen, dat meer in die bredere context en minder als een strikt strafrechtelijke kwestie kan en moet worden afgedaan.