Modernisering van het staatsnoodrecht

Abstract

Het staatsnoodrecht regelt het handelen van de overheid in noodsituaties. Het biedt de grondslag voor de verschillende noodmaatregelen die door het bestuur kunnen worden ingezet om (dreigende) crises te bezweren. Daarbij kan het gaan om ‘grote’ crises, zoals de coronapandemie, of ‘kleinere’ noodsituaties, zoals een voetbalwedstrijd die uit de hand dreigt te lopen. Het staatsnoodrecht bestaat uit een veelheid aan wet- en regelgeving die op sommige punten aan herziening toe is. Op 3 juli 2018 heeft de minister van Justitie en Veiligheid in een brief aan de Tweede Kamer (hierna: Kamerbrief) namens het kabinet het voornemen geuit om het staatsnoodrecht te moderniseren. Daartoe doet het kabinet in de Kamerbrief op hoofdlijnen vijf voorstellen. In dit rapport wordt bij wijze van een quick scan bezien of deze voorstellen aanpassingen en/of aanvullingen behoeven in het licht van actuele en toekomstige dreigingen, maatschappelijke ontwikkelingen en de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s uit 2020, indachtig de volgende probleemstelling: In hoeverre behoeven de voorstellen voor modernisering van het staatsnoodrecht die het kabinet in 2018 in een brief aan de Tweede Kamer heeft aangekondigd, aanpassing en/of aanvulling in het licht van actuele en toekomstige dreigingen, maatschappelijke ontwikkelingen en de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s uit 2020? Het betreft de toepassing van het staatsnoodrecht in zowel Europees als Caribisch Nederland. INHOUD: 1. Inleiding, 2. Staatsnoodrecht, 3. Introductie begrip 'crisisomstandigheden', 4. Vereenvoudiging separate inwerkingstelling, 5. Instandhouding bestaande procedures van de Cwu, 6. Modernisering van noodbevoegdheden en verzamelwet, 7. Actualisering vol rijksheren, 8. Digitalisering, vernetwerking en staatsnoodrecht, 9. Conclusie.

By means of a quick scan, this report examines whether these proposals require modifications and/or additions in light of current and future threats, social developments and the 2020 evaluation of the Security Regions Act (Wet veiligheidsregio’s, hereinafter: Wvr), bearing in mind the following research question: To what extent do the proposals to modernise Dutch emergency law announced by the Cabinet in a letter to the House of Representatives in 2018 require adjustment and/or additions in light of current and future threats, societal developments and the 2020 evaluation of the Wet veiligheidsregio’s? It concerns the application of emergency law in both the European and Caribbean Netherlands.