Op het eerste gezicht

Abstract

Facial recognition technology is used to recognize faces or facial features based on digital images (for example a photo or video). For some time, governments have deployed the technology on a limited scale for detection and security purposes but in recent years, it has also become available to businesses and citizens. This opens up a range of opportunities for commercial companies and individuals to identify, track and profile people. This research is based on a broad literature study into automated facial recognition technology and privacy violations for which, in addition to academic literature, news reports, websites, blogs, press releases and brochures have been investigated.Two questions are central to this study:How is facial recognition technology used by Dutch citizens and companies and how can the use of facial recognition technologies by citizens and companies infringe the privacy of citizens (now and in five years)?How can privacy violations, both current and potential, be prevented or limited?

Gezichtsherkenningstechnologie wordt ingezet om op basis van digitale beelden (bijvoorbeeld een foto of video), gezichten of gezichtskenmerken te herkennen. De technologie wordt al enige tijd op beperkte schaal ingezet door overheden voor opsporing en beveiliging, maar is sinds kort ook beschikbaar voor bedrijven en burgers. Omdat het aannemelijk is dat gezichtsherkenningstoepassingen in de nabije toekomst op aanzienlijke schaal beschikbaar zullen zijn voor zowel burgers als bedrijven, is het noodzakelijk om in kaart te brengen of, en, zo ja, welke aanpassingen aan het huidige juridische raamwerk en aan andere reguleringsinstrumenten nodig zijn om de privacy van de burger te beschermen. Daarbij is het van belang om op te merken dat dit onderzoek zich uitsluitend richt op het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie in horizontale relaties: relaties tussen bedrijven en burgers en tussen burgers onderling. De inzet van gezichtsherkenningstechnologie in verticale relaties, dat wil zeggen die tussen overheid en burger, is geen onderdeel van dit onderzoek. Om in kaart te brengen wat de huidige juridische middelen zijn om gezichtsherkenningstechnologie te reguleren, is een rechtsverkenning uitgevoerd die zich richt op de rechtsgebieden privacy- en gegevensbescherming, privaatrecht en strafrecht. Daaruit zijn tot slot een aantal reguleringsopties voortgekomen, evenals factoren die van invloed zijn op de keuze tussen de verschillende opties. In dit onderzoek staan twee vragen centraal: Hoe wordt gezichtsherkenningstechnologie door Nederlandse burgers en bedrijven gebruikt en hoe kan het gebruik van gezichtsherkenningstechnologieën door burgers en bedrijven een inbreuk vormen op de privacy van de burger (nu en over vijf jaar)? Hoe kunnen huidige en potentiële privacy-inbreuken worden voorkomen of beperkt? INHOUD: 1. Inleiding 2. Methodologie 3. Gezichtsherkenning en privacy 4. Domeinstudies 5. Privacy-inbreuken veroorzaakt door het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie: een antwoord op de eerste onderzoeksvraag 6. Rechtsverkenning 7. Reguleringsopties voor het voorkomen of beperken van privacy-inbreuken: een antwoord op de tweede onderzoeksvraag 8. Conclusies