Georganiseerde criminaliteit in Nederland: daders, verwevenheid en opsporing

Abstract

This report is the result of the most recent, fifth data sweep of the Monitor (pre-vious reports: Kleemans et al., 1998, 2002; Van de Bunt and Kleemans, 2007; Kruisbergen et al., 2012). To enable us to explore specific themes in more depth, we have chosen to write three separate sub reports. The first sub report was published in October 2017 and focused on the judicial processes regarding organised crime cases, in particular the punishments requested and imposed (Van Wingerde and Van de Bunt, 2017). The second sub report was published in 2018 and related to the use of ICT (information and communication technology) by organised crime offenders (Kruisbergen et al., 2018). The third sub report focuses on the offenders themselves. It explores the following topics: the criminal careers of organised crime offenders, how the interconnectedness with their environment enables them to protect their criminal activities, and investigative action towards offenders. Organised crime can only have a harmful impact if offenders manage to defy law enforcement activities. This may take the form of offenders avoiding the attention of the criminal investigative services for long periods of time, but it might also involve offenders who, despite previous prison sentences, for example, continue to pursue their criminal activities. Moreover, the fact that offenders are facilitated by, or at least not significantly hindered by, their environment, plays an important role in the ability of offenders to defy law enforcement activities.

Dit rapport is het resultaat van de meest recente, vijfde ronde van de monitor georganiseerde criminaliteit. Om dieper op bepaalde thema’s in te kunnen gaan, is ervoor gekozen om de vijfde ronde uit te laten monden in drie afzonderlijke deelrapporten. In oktober 2017 is het eerste deelrapport verschenen (Van Wingerde & Van de Bunt, 2017). Dat rapport richtte zich op de strafrechtelijke afhandeling van georganiseerde criminaliteit, met name de geëiste en opgelegde straffen. Het tweede deelrapport verscheen in 2018 en behandelde het gebruik van ICT (informatie- en communicatietechnologie) door dadergroepen in de georganiseerde criminaliteit (Kruisbergen e.a., 2018). In het derde deelrapport staan daders centraal. Het behandelt de volgende onderwerpen: de criminele carrière van daders in de georganiseerde criminaliteit; hoe de verwevenheid van daders met hun omgeving hen in staat stelt hun criminele activiteiten af te schermen; en de opsporing van de daders. Georganiseerde criminaliteit kan haar schadelijke werking alleen maar hebben wanneer daders de aanpak in zekere zin weten te trotseren. Dat ‘trotseren’ kan bestaan uit het langdurig buiten beeld blijven van de opsporing, maar het betreft ook daders die ondanks intensieve aandacht van justitie en politie doorgaan met criminele activiteiten. Het ‘trotseren’ wordt bovendien mogelijk gemaakt doordat de omgeving van daders hen faciliteert of op zijn minst niet te veel hindert. INHOUD: 1. Inleiding 2. Criminele carrières in de georganiseerde criminaliteit 3. De afscherming van daders en hun criminele activiteiten 4. Opsporing van georganiseerde criminaliteit 5. Slotbeschouwing