Toezichthouders en handhavers in de (semi)publieke ruimte

Abstract

Since the early 1990s in the Netherlands, surveillance and enforcement are no longer the exclusive tasks of the police alone. In addition to the regular public police there are now all kinds of (non-police) guards, patrollers, wardens and officers working in the public space, under the eyes of the general audience. The general research question of this study is: Which non-police providers of policing are present in other countries with tasks concerning public safety in the (semi)public space, what is their position, what are experiences there, and what may be lessons to be learned for the Netherlands’ situation?

Naast de politie kunnen in Nederland buitengewone opsporingsambtenaren (BOA’s) – bijvoorbeeld in dienst van gemeenten – met opsporingsbevoegdheden en (een beperkt aantal) geweldsmiddelen worden uitgerust. In het kader van toezicht en handhaving in het (semi)publieke domein zijn de laatste tijd geluiden hoorbaar om de bevoegdheden van BOA’s op te rekken en om ook aan particuliere beveiligers opsporingsbevoegdheden en (beperkte) geweldsmiddelen toe te kennen. Zo wordt er gesproken over de figuur ‘winkelboa’: een particuliere beveiliger, ingehuurd door een winkelbedrijf, en in onbezoldigde dienst van de gemeente, die een proces-verbaal kan uitschrijven voor winkeldieven. In deze studie zijn de toezichthoudende en handhavende functies met betrekking tot de openbare ruimte in vier verschillende landen (Engeland en Wales, Oostenrijk, België en Canada) onderzocht. Daarbij heeft een vergelijking plaatsgevonden met functionarissen als stadswachten en Boa's in het (semi)publieke domein in Nederland. In het onderzoek wordt nagegaan wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen deze landen, en welke ontwikkelingen op dit terrein de komende jaren denkbaar zijn.